Jeroen van Strien

De vijf droomwensen van Rakel: astronaut, bierproever, globetrotter, jachtopziener en striptekenaar worden. Maar wanneer ze onverwacht zwanger blijkt, ziet de toekomst van de 23-jarige Noorse er opeens heel anders uit.

Les Olympiades portretteert vier millennials in Parijs op zoek naar houvast in hun leven. Wat betekenen seks en liefde in een wereld waarin alles op drift is? Dat klinkt misschien dramatisch, maar de film is een prettig lichtvoetige zedenschets.

Een combinatie van romantische lyriek, cerebrale ironie en een vleugje magisch realisme. En dat alles gedrenkt in een verrukkelijk, vaal kleurenpalet.

Red Rocket is de gedurfde nieuwe film van schrijver-regisseur Sean Baker (The Florida Project, Tangerine). Hoofdrolspeler Simon Rex schittert in dit rauwe en humoristische portret van een typisch Amerikaanse ritselaar die in zijn geboorteplaats niet erg geliefd is.

Twee mannen trekken door Tibet om te zien wat anderen ontgaat: zeldzame, prachtige dieren. En dus wachten ze, ze kijken en kijken, en verzuchten af en toe iets poëtisch over de mensheid of de gehaaste Westerse wereld.

Het indrukwekkende L’événement is geen gewone boekverfilming. Het vult de novelle van Annie Ernaux aan tot een volledig beeld van een vrouw die abortus heeft ondergaan. Ernaux’ gedachten staan in haar boek.

Met dit intieme gevangenisdrama stelt Sebastian Meise het immense onrecht aan de kaak dat Duitse homoseksuelen na de Tweede Wereldoorlog ten deel viel.

In het voor vier Oscars genomineerde meesterwerk Drive My Car krijgt een rouwende theaterregisseur ongewild gezelschap van een zwijgzame chauffeur. Won de Oscar voor beste buitenlandse film!

De vervreemding van de Griekse weird wave begint bekend aan te voelen, maar is daarmee niet minder effectief, bewijst debuutfilm Apples.

In 1961 steelt de zestigjarige taxichauffeur Kempton Bunton het portret van The Duke of Wellington door Goya uit de National Gallery in Londen. In zijn losgeldbrieven belooft hij het schilderij terug te geven wanneer de overheid televisie gratis beschikbaar maakt voor ouderen.

Met Cyrano onthaalt regisseur en Oscarwinnaar Joe Wright bioscoopbezoekers op een symfonie van emoties met muziek, romantiek en schoonheid, een nieuwe versie van het tijdloze verhaal over een hartverscheurende driehoeksrelatie.

Penélope Cruz speelt een nieuwbakken moeder in Madres paralelas, de nieuwe film van de Spaanse maestro Pedro Almodóvar. Toch gaat de film expliciet niet alleen over haar of over moederschap, een van de favoriete thema’s van de regisseur van Todo sobre mi madre (1999).

Als radiomaker Johnny tijdelijk opgescheept wordt met zijn negenjarige neefje, leidt dat voor beiden tot een nieuwe blik op het leven in Mike Mills’ op ongedwongen wijze ontroerende C’mon C’mon.

Met zijn volkomen eigen vorm van surrealisme boort de Thaise filmmaker Apichatpong Weerasethakul voor het eerst buitenlandse gronden aan. In en rond de Colombiaanse hoofdstad Bogotá tast Tilda Swinton de littekens in het weefsel van de tijd af.

Belfast werd geschreven en geregisseerd door Kenneth Branagh en is een aangrijpend verhaal over liefde, vreugde en verlies in het leven van een jongen die opgroeit met de muziek en de sociale onrust van het eind van de jaren zestig.

De Finse student Laura stapt in de perestrojka-jaren op de trein van Moskou naar Moermansk en zit in haar slaapcompartiment opgescheept met boertige zuiplap Ljoha.

De Zwitserse inzending voor de Oscars is een onweerstaanbaar portret van een gedreven jonge turnster uit Oekraïne, die moet kiezen tussen haar sport en haar thuisland.

Een wezenloze pokerspeler, een getraumatiseerde Abu Ghraib-veteraan en een Wilhelm Tell met wroeging. Oscar Isaac acteert het allemaal minimalistisch, met maximaal effect. Zolang hij in beeld is—en dat is bijna de hele tijd—is The Card Counter eigenlijk al goed.

Dystopische komedie van Toneelgroep Maastricht over de nabije toekomst waarin kunstmatige intelligentie vanzelfsprekend is en toeval niet meer bestaat.

Het getuigt van Paul Thomas Andersons talent dat vaak niet makkelijk te zeggen is wat z’n films zo goed maakt. In Licorice Pizza is hij in topvorm.

In Joel Coens The Tragedy of Macbeth, de nieuwste verfilming van Shakespeare’s grote Schotse tragedie, is heel de wereld een schouwtoneel.

Een uitzonderlijke documentaire over het laatste jaar van een onconventionele leraar en zijn klas vol kinderen met een migratieachtergrond wordt een tijdscapsule voor een vol en veranderend Europa. Een van de meest indrukwekkende films van het jaar.

Een ongerept stukje Italiaans plattelandsleven wordt oogstrelend in beeld gebracht, vanuit het perspectief van een groepje ouderwetse truffeljagers.

In Maggie Gyllenhaals overtuigende regiedebuut speelt een sublieme Olivia Colman een wetenschapper die rust zoekt op een Grieks eiland. Een kennismaking met een jonge moeder en dochter roept herinneringen op aan haar eigen moederschap.

In een ode aan Fellini, Napels en Maradona keert Paolo Sorrentino terug naar zijn jeugd en het tragische moment waarop hij zijn onschuld verloor. Hij sluit daarmee waarschijnlijk ook een fase in zijn kunstenaarschap af.

Steven Spielbergs West Side Story blijkt een van de zeldzame remakes die een waardige aanvulling leveren op het origineel.

1942, Europa is bezet. De Antwerpse Jood Gilles wordt door SS soldaten gearresteerd en naar een kamp in Duitsland gestuurd. Hij ontsnapt ternauwernood aan zijn executie door zich voor te doen als Iraans in plaats van Joods.

Een animatiefilm in het ongemarkeerde gebied tussen verbeelding en werkelijkheid. Wat als? Wat als nooit geziene dieren echt bestaan? Wat als we kleuren op gevoel gebruiken? En wat als we het Capitool bestormen?

In The Last Days of Gilda verzet een vrijgevochten Braziliaanse vrouw zich tegen de opkomst van het conservatisme in haar wijk. De film symboliseert de angst voor de conservatieve storm die door Brazilië waait.

Leos Carax’ zesde speelfilm Annette kan met recht een modern sprookje genoemd worden: in de wervelende vertelling borrelen onze meest duistere gedachten op.

In het voor een Oscar genomineerde The Man Who Sold His Skin, over een Syriër die in ruil voor toegang tot Europa zijn huid verkoopt aan een Belgische kunstenaar, leiden groteske taferelen tot een dieper inzicht in het pijnlijke lot van vluchtelingen.

Religieuze overgave en seksuele extase komen samen in de gedurfde nonnenerotiek van Benedetta. Na Elle laat Paul Verhoeven opnieuw zien dat hij het nog in zich heeft: gelaagde vertellingen met gedurfde beelden combineren.

In het neorealistische drama Un monde van de Belgische filmmaker Laura Wandel krijgt de kijker toegang tot de afgeschermde wereld van de basisschool. In intiem detail zien we hoe Nora, nieuw op school, moet proberen de ongeschreven regels van de wrede chaos op school te begrijpen.

Jane Campion heeft een van haar beste films gemaakt met The Power of the Dog, een onheilszwangere western met een griezelig sterke performance van Benedict Cumberbatch als een veehouder die de cowboydagen van weleer romantiseert.

In Do Not Hesitate bewaken drie jonge Nederlandse soldaten een falend gevechtsvoertuig middenin een woestijn. De Nederlandse Oscar-inzending voor 2021 is een oorlogsfilm, maar dan net even anders. Want in het minimale drama van regisseur Shariff Korver komt de spanning niet voort uit schietpartijen, maar vooral uit het beperkte perspectief van de drie soldaten.

Na Jackie en Neruda maakt Pablo Larrain met Spencer opnieuw een film over een echt bestaand figuur, die toch op geen enkele manier een biopic te noemen is. Spencer duikt uiterst effectief in het opgejaagde gemoed van ‘the people’s princess’.

Filmmaker Ninja Thyberg toont in het naargeestige en vleselijke Pleasure de wereld van de porno vanuit het perspectief van een negentienjarige Zweedse die in Los Angeles hoopt een naam van betekenis te worden maar stuit op loze beloftes en misogynie.

Met vertrouwde subtiliteit en emotionele nuance vat Joachim Trier het dertigersdilemma van een jonge vrouw in zijn vijfde speelfilm, die de energie heeft van een debuut.

Nicolas Cage laat zich in Pig van zijn meest ingetogen kant zien als een truffeljager die treurt om zijn gekidnapte varken. Het knappe speelfilmdebuut van Michael Sarnoski oogt als een wraakthriller maar een bloedige apotheose blijft uit.

Na de dood van haar moeder storten tiener Mathilde en haar vader Markus zich in een bizar rouwproces in het geestige en avontuurlijke Riders of Justice.

Een weduwe strijdt tegen de gruwelijke grillen van de Iraanse religieuze bureaucratie. De derde speelfilm van Maryam Moghadam en Behtash Sanaeeha is in de kern een klassiek drama over schuld en boetedoening.

Waarom zag in Cannes niemand een Gouden Palm-kandidaat in Wes Andersons superieure nieuwe film? Komedie, animatie, strips en stijl boven inhoud: Anderson houdt nu eenmaal van kunstvormen die minder serieus worden genomen.

Filmmaker Déa Kulumbegashvili portretteert een reddeloze vrouw in een religieuze gemeenschap op het Georgische platteland. Het gelauwerde drama, waarin minutenlange bespiegelingen en abrupte chaos met elkaar wedijveren, is een van de beste debuten van de laatste jaren.

In zijn tiende speelfilm doet Alex van Warmerdam héél erg op z’n Van Warmerdammiaans allerlei dingen die eigenlijk helemaal niet zo Van Warmerdammiaans zijn.

In het coming-of-age-drama Kuessipan wordt de vriendschap tussen twee jonge vrouwen van de Innu uit het oosten van de Canadese provincie Quebec op de proef gesteld door de verlokkingen van de buitenwereld en het verdwijnen van de gemeenschapszin.

Een oplichtster plundert de vermogens van welvarende ouderen. Tot haar operatie ontspoort.

In ‘The Night House’ steelt een kwetsbare en strijdbare Rebecca Hall de show als de rouwende Beth. Na de zelfmoord van haar man gebeuren er vreemde dingen in het huis dat hij eigenhandig bouwde. Na de dood, is er dan iets of niets?

Als opvolger van het magistrale Portrait de la jeune fille en feu komt Céline Sciamma met het buitengewoon bescheiden Petite maman, waarin een meisje de kinderversie van haar moeder ontmoet.

Pedro Almodóvar maakte tijdens de lockdown The Human Voice, naar Jean Cocteau’s toneelstuk La voix humaine. Door de korte duur is de film nog meer dan Almodóvars films dat altijd al zijn, een samenballing geworden van stijl en emotie, gedragen door de magnifieke Tilda Swinton.

Pas na de val van het communisme werd duidelijk dat de Communistische Partij in het Russische plaatsje Novotsjerkassk in 1962 met extreem geweld een arbeidersopstand onderdrukte. Andrei Kontsjalovski maakte er dit striemende drama over.

Jan Mikolasek was een kruidendeskundige, die zijn volledige leven wijdde aan de zorg voor de zieken, ondanks de grote obstakels die hij tegenkwam in zijn privé- en openbare leven. Mikolasek werd geboren aan het begin van de 20e eeuw en verwierf roem en rijkdom met onorthodoxe behandelmethoden om een breed scala aan ziekten te genezen.

Als kind moest de Iraanse Firouzeh Khosrovani elke dag kiezen tussen twee werelden: één gevuld met boeken en klassieke muziek en één die in het teken stond van Allah en ayatollah. Haar persoonlijke documentaire won in 2020 de hoofdcompetitie van IDFA.

Televisiejournalist Bas Haan (Fedja van Huêt) creëert zijn eigen monster wanneer hij in zijn onderzoek naar de Deventer moordzaak steeds meer in het kamp wordt gezogen van degenen die ‘de klusjesman’ van moord beschuldigen. Een mediahetze is het gevolg waardoor het leven van de klusjesman en zijn vrouw verandert in een ware nachtmerrie.

De veelbelovende Poolse regisseur Piotr Domalewski gaat op de Ken Loach-tour met dit drama over Poolse arbeidersmigranten in Ierland en achtergebleven ‘Euro-wezen’ in Polen: een urgent verhaal op een vertederende manier verteld. LET OP: ENGELS ONDERTITELD

Het explosieve Titane won terecht de Gouden Palm op het afgelopen festival van Cannes. De gedurfde body horror-trip zit vol intens expliciete beelden die nooit inboeten aan intimiteit, oprechtheid en emotie.

Minari is een autobiografische vertelling over Zuid-Koreaanse migranten die op het platteland van Arkensas de Amerikaanse Droom najagen.

David Lowery geeft een frisse draai aan de Arthur-legendes, met een magisch-middeleeuws sprookje dat vakkundig afrekent met het klassieke beeld van de ridderheld.

Een aangrijpend en bijzonder fascinerend portret van en over Oliver Sacks en zijn mateloze, avontuurlijke leven. Hij is ’s werelds beroemdste neuroloog; een bijzonder innemende, onconventionele en briljante wetenschapper die ook in Nederland door legendarische optredens in programma’s als Wim Kayzer’s Een Schitterend Ongeluk en Hier is… Adriaan van Dis bijzonder geliefd werd.

The Father is een fascinerend portret van een man die zijn grip op de realiteit aan het verliezen is. De briljante vertolking van Anthony Hopkins (The Silence of the Lambs, The Two Popes) laat je geen moment los. Olivia Colman (The Crown, The Favourite) als zijn dochter Anne, maakt zowel haar onmacht als haar liefde tastbaar.

Een kleine dorpsgemeenschap in Lesotho komt onder leiding van de 80-jarige weduwe Mantoa in verzet tegen de gedwongen huisuitzetting, in vorm van een melancholisch sprookje.

Vier vrienden doorbreken de sleur door een tikkeltje dronken naar het werk te gaan. Dat zou hun prestaties als docent net wat meer schwung geven. Volgens de theorie. Opeens hebben ze er weer plezier in.

In het naturalistische gefilmde Once in Trubchevsk staat het verborgen liefdesavontuur van twee gehuwde inwoners uit het dorpje Troebtsjevsk centraal. Filmmaker Larisa Sadilova toont knap hoe universeel een onvervalst Russische romance kan aanvoelen.

Give Me Liberty is een charmante, komische kijk op gewone mensen, met sterk, geïmproviseerd spel van de niet-professionele acteurs. Geselecteerd voor de Quinzaine des Réalisateurs in Cannes in 2019 en winnaar van de Independent Spirit John Cassavetes Award 2019.

In Night of the Kings combineert Philippe Lacôte een ode aan de West-Afrikaanse verteltraditie met de biografie van een gangster, klassiek Griekse dramaturgie en maatschappijkritiek.

Fernanda Valadez richt zich in haar speelfilmdebuut op het extreme geweld dat steeds meer aan de orde van de dag is in haar thuisland Mexico. Met een voornamelijk vrouwelijke crew verbeeldt ze de situatie door de ogen van een moeder.

Tina is een inspirerende documentaire over een van de grootste iconen van de moderne muziekindustrie. Met nooit eerder vertoonde beelden, audiotapes en persoonlijke foto’s uit het leven van Tina Turner.

Daniel Kaluuya en Lakeith Stanfield schitteren als de altruïstische Black Panthers-voorman Fred Hampton en zijn verrader William O’Neal in het met twee Oscars bekroonde profetische drama Judas and the Black Messiah.

Colin Firth en Stanley Tucci zijn fenomenaal als Sam en Tusker, die in Supernova samen hun weg moeten vinden in een leven dat langzaam uit hun handen glijdt. Regisseur en schrijver Harry Macqueen weet perfect de juiste toon te treffen in dit ingetogen drama waarin liefde en verlies samen komen.

Abigail en haar nieuwe buurvrouw Tallie voelen zich sterk en onontkoombaar tot elkaar aangetrokken. Terwijl Abigail de behoeften van haar echtgenoot probeert te vervullen en Tallie worstelt met haar jaloerse man, voelen beide vrouwen zich bevrijd door hun intense band.

Alex Winter ploegde door duizenden uren filmmateriaal en bergen archief voor de documentaire Zappa.

In zijn Gouden Beer-winnaar Bad Luck Banging or Loony Porn laat Radu Jude een sociaalrealistisch drama genadeloos botsen op een satirische geschiedenisles en een theatrale farçe. Het resultaat is springerig, intellectueel, messcherp en sardonisch.

In de absurdistische roadmovie Mandibules zet een reuzenvlieg een keten van toeval en nonsens in gang. Quentin Dupieux bevrijdt ons zo van de dwingende orde.

De dood van journalist Jamal Khashoggi was even wereldwijd nieuws maar de verantwoordelijken bleven onbestraft. De sterke documentaire The Dissident gaat over alles rondom de gruwelijke moord. Met ranzige details, een strakke montage en thrillerachtige opbouw.

Empatisch en fluweelzacht toont Sébastien Lifshitz de worstelingen van de jonge Sasha, die werd geboren als jongen maar weet dat ze een meisje is.

Wat moet een kind zich verloren voelen in een wereld waarin een veilige thuissituatie of zelfs een gevulde maag niet vanzelfsprekend zijn. Het sociaal-realistische coming of age-drama I Don’t Wanna Dance slaat met hartverscheurende momenten de spijker op z’n kop.

Blaast de plotselinge zorg voor twee kinderen nieuw leven in de relatie van Arturo en Alessandro? Of is de kloof tussen de twee inmiddels te diep? Dat is het uitgangspunt van de Italiaanse bioscoophit La Dea Fortuna.

Quo Vadis, Aida? is een Bosnische speelfilm van Jasmila Žbanić (Grbavica, winnaar Gouden Beer) die een fictieve weergave geeft van de genocide in Srebrenica. Met onder anderen Raymond Thiry (Penoza) en Johan Heldenbergh (The Broken Circle Breakdown) als Dutchbatters.

De choreografieën van danspionier Merce Cunningham smeekten erom te worden gefilmd in 3D. Documentairemaaker Alla Kovgan nam de uitdaging aan en dompelt de kijker onder in Cunninghams unieke oeuvre.

Kelly Reichardt presenteert met First Cow een subtiel verhaal over vriendschap en ondernemerschap, en laat op bedachtzame en verfrissende wijze zien hoe divers een western-verhaal er uit kan zien.